هرروز که چشم گشوده و خورشید را می بینیم و قادر به حرکت و شروعی دوباره هستیم، به طور ملموس و غیر ملموس شاهد نظم درآفرینش هستیم . می دانیم قبل از این که به وجود بیاییم و دراین جهان باشیم، دنیا بر پا بوده و هست و خواهد بود. اگر با دقت بنگریم، متوجه می شویم که دنیا بر پایه نظم استوار شده و نمی توان آن را کتمان کرد.
مشاهده نظم دقیق درجهان هستی، ما را هم برآن می دارد که متوجه اهمیت نظم و انضباط درزندگی شخصی و اجتماعی خود باشیم و این نظم را سرلوحه زندگی خودمان قرار بدهیم. قبل از شروع بحث به معنا و ترجمه دقیق کلمه نظم می پردازیم.
درلغت نامه این عبارت را این چنین تعریف کرده اند: ترتیب، نظم، تادیب، انضباط و…
و به عبارتی دیگر: (به پیوستگی میان کارها و محقق شدم هدف و نتیجه نهایی نظم گفته می شود).
اگر نظمی درکارها ی جهان نبود گردش ستارگان و ماه و خورشید و به وجود آمدن فصل ها با مشکل مواجه می شدند. ناظم اصلی، تمام جهان را برپایه نظم استوار کرده است.
بوجود آمدن جنین و تولد انسان نیز یکی از آن معجزاتی است که نظم دقیقی درآن مشاهده می شود. توجه به نظم آن باعث شگفتی همگان است. مراحل رشد جنین از زمان انعقاد نطفه تا تولد کودک، هرکدام یک معجزه بی بدیل است و نظم موجود درآن که توسط خالق یکتا به وجود آمده می تواند جرقه ای برای به تامل و تدبر ما باشد.
حال که به وجود نظم درجهان هستی پی بردیم به خودمان برمی گردیم و اهمیت موضوع نظم و انضباط را در زندگی خودمان مورد بحث و بررسی قرار می دهیم.
وادار کردن خودمان به انجام کار درزمان لازم صرف نظر از شرایط و علایق خودمان را انظباط فردی گویند. البرت هوبارد
کسانی که برای گذر زمان و مدیریت آن ارزش قائل هستند و نمی گذارند که حتی لحظه ای از ساعت های با ارزش زندگیشان به هدر برود نظم را چاشنی زندگی روزمره اشان می کنند، زیرا معتقد هستند که وقتی کارها براساس یک برنامه ریزی و نظم خاصی انجام بگیرد زمان را هم بهتر کنترل می کنند و به موفقیت دست پیدا می کنند. آنان معتقد هستند که نظم و انضباط، کلیدی به سوی دروازه شکوفایی شخصی است که باعث رشد و نمو و حرکت مثبت درزندگی می شود.
حال ببینیم داشتن نظم و انضباط فردی چه نتایجی بر عملکرد ما درزندگی خواهدداشت:
باعث خوش قولی و وظیفه شناسی می شود.
باعث می شود برای وقت خودمان و ودیگران ارزش قائل شویم.
باعث می شود برروی نحوه انجام کارهایمان کنترل کامل داشته باشیم.
باعث می شود زمان خود را بهتر مدیریت کنیم.
باعث می شود راندمان کارمان بالاتر برود .
باعث می شود زندگی شادی داشته باشیم.
لازم نیست شاخ غول را بشکنیم، بلکه با ایجاد تغییراتی بسیار کوچک می توانیم زندگی خود را برپایه نظم چیدمان کنیم و اثرات مثبت آن را ببینیم. باید بروی باورها، رفتارها و ذهنیت خودمان کار کنیم و آن ها را طبق الگوی مشخص و سالمی که شناسایی کردیم دسته بندی کنیم. برای رسیدن به این منظور اول باید از ذهن خودمان شروع کنیم و به افکار، اهداف و عادتهایمان نظم بدهیم.
اگر تا به حال آدم منظمی نبوده اید و حالا می خوا هید شروع کنید، باید بگویم که نگران نباشید اصلا دیر نشده است اما بگذارید مطلب زیبایی از مارک تواین را برای شما بیاورم تا بهتر بتوانید وارد عمل بشوید.
مارک تواین می گوید: اگر وظیفه شما خوردن قورباغه است بهتر است این کاررا در اول صبح انجام بدهید و اگر وظیفه شما خوردن دو قورباغه است، بهتر است ابتدا بزرگترین قورباغه را بخورید. پس شروع کنید حالا که تصمیم گرفته اید بدون معطلی قورباغه بزرگ را بخورید .
ضمنا یادتان باشد که آن کسی که کوه را ازجا کند، اول از یک سنگریزه شروع کرد. پس شما هم شروع کنید تا درمسیر قرار بگیرید بقیه کارها خود به خود انجام می شود.
مغز و حافظه ما شبانه روز درحال تجزیه و تحلیل افکارما هستند هرچقدر که بتوانیم این افکار را نظم بیشتری بدهیم و یک به یک بررسی کنیم به راندمان فکری خودمان کمک بیشتری خواهیم کرد. باید افکار مزاحم و پیش پا افتاده را پاک کرده و به جای آن به موارد مهم تر توجه کنیم. بدین صورت افکار هرکدام درجای خود قرار گرفته و به کمک ما می آیند، درست مانند قفسه کابینت اشپزخانه که هر شیی در جای خود قرار گرفته است .
هرکدام ما اهداف بلند و کوتاهی درزندگی داریم باید بیاموزیم که آن ها را اولویت بندی و زمان بندی کنیم تا هرکدام درزمان خودش به نتیجه برسد حال اگر اهداف ما درهم ریخته و غیر شفاف باشند، موجب پراکندگی ذهنی و از بین رفتن انرژی و زمان ما خواهند شد. سعی کنیم اهداف خود را پیدا کنیم، آن ها رادسته بندی کرده و دریک صفحه درمقابل چشمان خودمان قررار بدهیم. با داشتن نظم و رسیدن به هرکدام ازآن ها نیرویی جدید و مضاعف برای ادامه زندگی درما ایجاد خواهد شد.
هرشخصی عادت های منحصر به فرد خودش را دارد. اما کسی که برای زندگی خود ارزش قائل باشد سعی می کند عادت های خوب را درخودش پرورش بدهد و عادت های بد را دور بریزد. موضوع عادت ها در مسیر انضباط شخصی بسیار حائز اهمیت است.
اینجا به انواع عادت به طور مختصر اشاره می کنیم:
عادت هایی که به ما در بهبود زندگی کمک می کند مانند عادت به انضباط در انجام کارها، ورزش، مطالعه، تغذیه سالم، خوش خلقی، خوش قولی و…
عادت های بد کنترل زندگی را ازدست ما خارج می کند و به طور مستقیم و غیر مستقیم باعث بی نظمی و بی سامانی درزندگی شخصی و اجتماعی می شود. ازجمله می توان به این ها اشاره کرد:
خلف وعده کردن
دیر خوابیدن
تنبلی درانجام کارها و وظایف
عادت های غذایی بد
کار امروز را به فردا انداختن
و…
برای این که بتوانیم عادت خوب را بیشتر کرده و یا عادت بدی را ازخودمان دور کنیم می توانیم آن ها را به بخش های کوچکتری تبدیل کنیم و سپس آن عادت را درخودمان به وجود بیاوریم. مثلا کسی که با مطالعه میانه خوبی ندارد می تواند درروزهای اولی که تصمیم به عادت مطالعه می گیرد، اول از پنج دقیقه در روز شروع کند و پس از آن هرروز مقدار آن را بیشتر کند، روز دوم ده دقیقه و روز سوم دوازده دقیقه و همینطور کم کم آن را به یک ساعت یا بیشتر در روز ارتقاء بدهد.
شاید بتوان اولین و موثرترین قدم برای شروع را مرتب کردن رختخواب نامید.
ژان ویلیام اج. مک ریون درکتابی به همین نام مرتب کردن رختخواب را اولین قدم برای نظم بخشی به زندگی معرفی می کند.
بنده این کار را درتعدادی از افراد بدون برنامه، امتحان کردم و خوشبختانه نتیجه کار عالی بود. شماهم امتحان کنید.
ایجاد نظم مانند بازی دومینو است، همانطور که اگر یک مهره دومینو به حرکت دربیاید مابقی مهره ها هم با نظم معین و مشخصی حرکت می کنند، وقتی که نظم درزندگی فردی برقرار می شود این هماهنگی به محیط اطراف هم سرایت کرده و باعث ایجاد نظم و هماهنگی درمحیط خانواده و کار و اجتماع می شود.
برای این منظور می توانیم به مثال ترافیکی اشاره کنیم: فرض کنیم که در یک بزرگراه مشغول رانندگی هستیم و همه در لاین های مربوط به خود وسط، راست و چپ درحال حرکت هستند، ناگهان تعدادی اتومبیل بدون درنظر گرفتن نظم درمسیر اصلی، درلاین های مختلف به حرکت دربیایند و بخواهند زودتر از دیگران این مسیر را طی کنند. چه اتفاقی می افتد؟ براثر این عمل، نه تنها اتومبیل ها ی خاطی درست به مقصد نمی رسند، بلکه برای دیگران هم مشکل ایجاد می کنند و همه متوقف می شوند و راه به جایی نمی برند.
باعث پیدایش عادت های خوب می شود، ازجمله
تغذیه مناسب،
خواب کافی
ورزش کردن
تفکر صحیح
برنامه ریزی روزانه
مدیریت زمان
جرات و توانمندی
سخت کوشی
استمرار و تکرار
داشتن انرژِی لازم برای انجام کارها
نظم در پس انداز و سرمایه گذاری
و..
ساموئل اسمایلز درکتاب اعتماد به نفس، قانون 15 دقیقه را مطرح می کند
او معتقد است که برای ایجاد تغییرات بزرگ درزندگی نیازی نیست به دنبال انجام کارهای خیلی بزرگ و سخت باشیم و اگر بتوانیم فقط روزی 15 دقیقه یک عادت جدید را درخودمان تقویت کنیم در دراز مدت به نتایج فوق العاده ای خواهیم رسید.
شناسایی عادات خوب و بد خودمان
اولویت بندی کردن عادت های خوب
راههای دستیابی به عادت های مثبت
ترک کردن تدریجی عادت بد
ایجاد حس خوب به هنگام وجود آمدن عادت ها
لطفا هر زمان که یک عادت خوب را در خودتان به وجود آوردید خودتان را تشویق کنید.
نکته مقابل انظباط شخصی، اهمال کاری هست. بیاید خودمان را محک بزنیم و ببینیم جزو کدام دسته هستیم؟
به طور معمول افراد اهمال کار این خصوصیات را دارند:
برای وقت خود و دیگران ارزش قائل نیستند .
به عهدو پیمانی که می بندد پایبند نیستند.
همیشه با یک ذهن شلوغ درحال جنگیدن با مسائل زندگی هستند.
کمتر به اهدافشان درزندگی می رسند.
معمولا از همه طلبکار هستند.
هیچوقت اززندگی راضی نیستند و معمولا درحال غر زدن هستند.
دیگران را مسئول بدشانسی ها و شکست هایشان می دانند.
قدرت انضباط شخصی از دنیل والتر که انتشارات اندیشه آگاه آن را چاپ کرده است.
این کتاب به نظم و زندگی تکاوران دریایی اشاره می کند.
قدرت انضباط شخصی از برایان تریسی
باشگاه پنج صبحی ها از
ما با خواندن کتاب ها و مقالت خوب و ارزشمند می توانیم از تجربیات مفید دیگران درراستای رسیدن به زندگی بهتر استفاده کنیم. پس دوست عزیز از این فرصت های خوب استفاده کن.
همراه همیشگی شما بابک نیک نژاد